CHƯƠNG 3: HỆ THỐNG LỌC CHO HỆ THỐNG TƯỚI

- Nói đến hệ thống lọc nước cho hệ thống tưới, nó chính là trái tim của hệ thống tưới

- Câu hỏi đặt ra: là chúng ta tưới mà không cần lọc có được không?

=> Trả lời: là được nhưng không nên. Lọc chính là thiết bị đảm bảo đến khâu cuối cùng trước khi nguồn nước được đưa tới từng cây.

- Lắp lọc đĩa theo chiều nào?

Trên lọc đĩa sẽ có mũi tên như thế này

Đây chính là chiều nước đi → theo hướng máy bơm đi tưới .

- CÁCH LẮP LỌC ĐƠN

Lọc đơn được lắp ráp cho những vườn cây có diện tích nhỏ vài sao hay vài công, vài nghìn mét vuông.

Lọc đơn có 2 loại là loại Y và T

Cho dù là loại lọc gì thì chúng ta …………………..đường kính ống ra vào không ảnh hưởng lắm đến khả năng lọc mà diện tích bề mặt lọc mới ảnh hưởng nhiều tới hệ thống lọc

Thông số nào là quan trọng nhất đối với lọc nước?

Diện tích bề mặt lọc

Cách lắp lọc song song

song song không xả ngược song song có xả ngược

Lọc đĩa có lọc cát được không?

Nguồn nước ảnh hưởng như thế nào tới bộ lọc

Nguồn nước ảnh hưởng trực tiếp việc lựa chọn bộ lọc, nếu nước giếng khoan thì tương đối sạch, chỉ lựa chọn bộ lọc bằng ⅓ so với sông suối ao hồ.
Nguồn nước quá dơ nhanh tắc lọc thì phải tăng số lượng lọc lên
Đại lượng biểu trưng cho một thiết bị lọc là diện tích bề mặt lọc. Ở đây, chúng ta chỉ nói đến lọc đĩa.
Tính toán tiết diện bề mặt lọc cho hệ thống tưới

Quy mô của hệ thống lọc phụ thuộc vào diện tích canh tác của vườn. Tại sao vậy?

Như thế này cho dễ hình dung.

Một bộ lọc phục vụ cho 1 ha và cho 10 ha theo các bạn nên to bằng nhau hay khác nhau.

Câu trả lời chỉ có thể là khác nhau đúng không? Máy bơm cũng vậy. Máy bơm cho 1ha tất nhiên phải nhỏ hơn máy bơm cho 10ha

Theo kinh nghiệm thì giếng khoan nên chọn 24cm2 tiết diện bề mặt lọc m3/h

                                   sông suối ao hồ chọn 72cm2 tiết diện bề mặt lọc m3/h

Ví dụ bơm giếng khoan của bạn là 10m3/h …………………..240cm2

          Bơm ao hồ của bạn cũng là 10m3/h……………………..720cm2

- Cách thứ 2 là chúng ta tính bộ lọc theo diện tích canh tác. Mỗi héc ta chúng ta nên chọn chi phí lọc là 2.000.000đ thì 10ha chi phí lọc là 20.000.000đ đây là cách tính đơn giản và hiệu quả nhất. Vì nếu chúng ta sử dụng lọc 2.000.000đ cho 10 ha thì sẽ yếu và mau hư lọc, hoặc chúng ta phải ngừng thường xuyên để vệ sinh lọc

Nên dùng 1 lọc hay 2 lọc

Chúng ta sử dụng lọc theo túi tiền. Đơn giản nhất là 1ha nên khấu hao chi phí lọc là 2.000.000đ/ha. Với con số này thì chúng ta lắp 1 lọc hay nhiều lọc là do cách lựa chọn của chúng ta, 1 lọc thì ít phụ kiện, nhiều lọc thì tốn nhiều phụ kiện nhưng có thể xả ngược được.

Micron là gì? Mesh là gì? Khi nào dùng đĩa xanh, khi nào dùng đĩa đỏ, đĩa tím

Micron là 10^-6 mét, tức là 1 phần triệu của 1 mét

1 milimets có 1000 micron. Vậy 130 micron là 0.13mm (đĩa đỏ)

                                                     200 micron là 0.2mm (đĩa xanh)

                                       400 micron là 0.4mm (đĩa tím)

                                       100 micron là 0.1mm (đĩa vàng)

                                       20 micron là 0.02mm (đĩa tím mịn)

Lọc có thông số 130 micron nghĩa là kích thước hạt cặn lớn hơn 0.13mm sẽ bị giữ lại trên bề mặt lọc

   Mesh là số lỗ trên 1 inch vuông

Ví dụ: 80 mesh là 1 inch có 80 lỗ

           120 mesh là 1 inch có 120 lỗ

Số lỗ trên 1 inch vuông càng nhiều thì lọc đó càng tinh
- Quy ước: Lọc đĩa đỏ, cam dùng cho nhỏ giọt (<= 130 micron)
Lọc đĩa đỏ, xanh, tím dùng cho béc (> = 130 micron)

Lọc đĩa tím để lọc bớt cặn cho nhà máy nước, nước sinh hoạt (<= 200 micron)

- Nên dùng lọc đĩa hay lọc màng?

Lọc đĩa cùng kích thước có giá tiền mắc hơn lọc màng và bền hơn lọc màng do cấu tạo của nó. Sử dụng lọc đĩa hay lọc màng là do người tiêu dùng tự lựa chọn. Trong 95% các trường hợp hệ thống tưới sử dụng lọc đĩa.
Tôi nên chọn béc nào cho hệ thống tưới của mình?
Tùy vào mô hình tưới mà ta có câu trả lời phù hợp xác đúng. Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn béc tưới.
1 - Tưới phủ hay tưới gốc
Nếu chúng ta lắp béc cho tưới phủ thì vấn đề chúng ta phải quan tâm tới nhiều nhất là bán kính phun của nó, lưu lượng và độ sương, độ đều của béc được quan tâm tiếp theo
Béc tưới phủ có bán kính tưới càng lớn ứng với lưu lượng càng nhỏ tại áp càng thấp thì được gọi là béc tối ưu. Tuy nhiên điều này chỉ là điều mong muốn của chúng ta. Còn khả năng của béc là thông số thực nghiệm. Với béc Meganet 450l/h của Netafim, nó cho thông số bán kính tưới khá lớn 8m - 10m và tốc độ quay chậm nên phù hợp với việc tưới phủ cho vườn cỏ, vườn cà phê, đinh lăng,...
Với béc tưới ASOP A260l của ASOP, nó cho thông số bán kính tưới từ 4,5m - 5m nên phù hợp với tưới phủ theo liếp trải dài hoặc sử dụng trong nhà kính.
2. Diện tích
Với một vài vườn có diện tích quá nhỏ thì tùy theo máy bơm mà lựa chọn béc cho phù hợp.
Ví dụ như ông A có máy bơm 3hp cho lưu lượng 20m3/h mà vườn chỉ có 1 sào, trồng 100 cây na cần tưới gốc, ta phải chọn béc thế nào?
=> 20m3/ 100 cây = 20.000/100 = 200l/h. Vậy chọn lưu lượng tưới trên mỗi cây là 200l/h => 2 béc 100l/h nếu chọn 2 béc.
Trường hợp diện tích lớn trồng nhiều cây thì ta chọn theo vũ lượng
Ví dụ Ông B có máy bơm 3hp cho lưu lượng 20m3/h mà vườn 1ha trồng cây 1000 cây na cần tưới gốc, ta phải chọn béc thế nào?
Chọn vũ lượng là 60.000l/h (60m3/h)

60m3/1000 = 60000/100 = 60l/h/cây
Vậy chọn béc có lưu lượng tối thiểu 30l/h nếu mỗi gốc 2 béc ta có thể chọn lớn hơn 30l/h thành 40l/h.
Với máy bơm 20m3/h thì ta phải chia ca thế nào?
1000 x 40l/h x 2 = 80.000l/h ~ 80m3/h
Với vườn trên ta phải chia 4 ca tưới.
-Trường hợp ráp tưới trong nhà kính.
Trong nhà kính, giả sử là 1000m2. Ta phải lắp béc lưu lượng lớn và bán kính không quá lớn (ví dụ béc 260l/h - 300l/h) bán kính 7m. Lý do là trong nhà kính độ ẩm cao dễ gây nấm. Tưới hạt mưa và tưới theo luống để nhân công có thể luân phiên làm đất.
- Lưu lượng kế là gì?

Trong hệ thống tưới tự động, lưu lượng kế đóng vị trí rất quan trọng trong việc đo đếm sức khỏe của máy bơm cũng như xem hệ thống lọc có bị nghẹt hay không. Trong thông thường các hệ thống tưới hiện nay chỉ mới lắp ráp tới mức lọc và đồng hồ áp để đo đếm hoặc xem lọc có nghẹt hay không. Nhưng …………………………………………………………………………………

- Chọn lưu lượng kế như thế nào?

Lưu lượng kế được chọn theo công suất máy bơm và lưu lượng của 01 ca tưới. Ví dụ máy bơm maximum là 30 m3/h thì ta chọn lưu lượng kế là 30 m3/h

- Sụt áp là gì?

Sụt áp ∆H là sự mất áp từ A-B trong một đường ống bất kỳ.

∆H phụ thuộc đường kính ống , chiều dài và lưu lượng nước đi trong nó

Ví dụ tại A là máy bơm, B là cuối đường ống chính dài 200m, ống 60mm, chúng ta muốn đưa 20m3/h tới B là bao nhiêu.

Dùng phần mềm Hydrowiz trên Android, ta tra ra mất áp ∆H là 16,196m (tương đương gần 1,62 kg/cm2)

Vậy từ A tới B nếu tải 20m3/h đi 200m ống 60mm (dày 2mm còn 56mm) thì áp tại B chỉ còn

2kg/cm2 - 1,62kg/cm2 = 0,38 kg/cm2

Áp như thế này thì không thể tưới được.

Tương tự cho ống nhánh 20,25,16,....

- Vậy nên ta chọn sụt áp ∆H bằng bao nhiêu?

Chọn sụt áp ∆H bằng bao nhiêu là do loại máy bơm của hệ thống tưới và do địa thế đất. Đất bằng và đất dốc thì ta chọn ∆H ống chính bằng 2m, ∆H ống nhánh là 2m.

Đất dốc xuống thì chọn ∆H bằng với chênh lệch độ dốc

Đất dốc xuống quá nhiều thì chọn ∆H tầm 5m - 6m và phân cấp giảm áp.

- Ông nhánh có nên sử dụng quá dày hay không?

Tùy theo nhu cầu của khách hàng nhưng áp lực của ống nhựa ldpe nguyên sinh luôn đảm bảo phù hợp với áp lực của phụ kiện đi theo nó.

Ví dụ như ống con 6mm, 7mm, 8mm thì dùng ống có thành dày 1,0mm

ống nhánh 12mm, 16mm, 20mm thì dùng ống có thành dày 1,2mm

ống nhánh 25mm thì dùng ống có thành dày 1,2mm đến 1,5mm

Ống nhánh 32mm thì dùng ống có thành dày 1,5mm tới 2,0mm

Thành ống dày quá cũng làm giảm khả năng dẫn nước của ống bị giảm

Độ bền vật liệu của ống phụ thuộc vào vật liệu làm ống là nguyên sinh hay tái chế. Độ bền cơ học phụ thuộc vào cấu trúc phân tử của vật liệu. Không phải là ống cứ dày, càng dày là sẽ càng bền. Cái bánh tráng có dày hay mỏng gì thì vẫn là dễ vỡ.